Özgüven, bir anlamda kendimizi ne kadar değerli bulduğumuz, ne kadar değer verdiğimizdir.

 Ã–zgüven kaç yaÅŸlarından itibaren geliÅŸir?

Araştırmalar özgüvenin temelinin özellikle ilk 3 yılda atıldığını söylemektedir. Özellikle annenin bebeği ile kurduğu ilişkinin oldukça önemli olduğu vurgulamamız gerekir. Eğer anne, çocuğun ihtiyaçlarına karşı duyarlı ve hassas olursa, çocukta huzur ve güven duygusu; aksi durumlarda ise huzursuzluk ve güvensizlik duygusu yerleşir.

Çocuğun özgüven eksikliği nasıl anlaşılır?

• EÄŸer bir çocuk; duygu ve düşüncelerini ifade edemiyorsa,
• Ä°stek ve ihtiyaçlarını her ortamda ifade edemiyorsa,
• Karar vermekte zorlanıyor ve sizden onun için karar vermesini istiyorsa,
• Sorumluluk almayı istemiyorsa,
• GüvendiÄŸi kiÅŸilerden ayrılmakta zorlanıyorsa,
• Huzursuz ve ürkek bir yapısı varsa,
• Herhangi bir faaliyete baÅŸlamadan önce çok temkinli davranıyorsa,
• Yeni ortamlara giremiyor, yeni tanıştığı kiÅŸilerle iletiÅŸim kuramıyorsa,

Çocuğun davranışları ayrıntılı olarak gözlemlenmeli ve gerekirse bir uzman çocuk psikoloğundan destek alınmalıdır.

Çocukta özgüven eksikliği nelere yol açar?

Sosyal iliÅŸkilerinde yeterince kendini ortaya koyamaz. Çevresindeki insanlar için yeterince ilgi çekici olamaz ve bu da kurduÄŸu iletiÅŸimin yüzeysel olmasına yol açar. DiÄŸer insanlara göre ruh saÄŸlığı daha fazla risk altında olur. Stres yüklü yaÅŸam olayları karşısında ayakta kalma ve mücadele etme gücü zayıflar. Akademik ortamlarda gerçek performansını ortaya koymakta zorlanır. Dolayısıyla kapasitesinin altında bir baÅŸarıya sahip olur. Risk almaz ve bütün yaÅŸantısında sürekli ve aşırı derecede temkinli olma ihtiyacı duyar. Bu da birçok fırsatı kaçırmasına neden olabilir.

Çocuğun özgüvenini geliştirmek için neler yapılabilir?

• ÇocuÄŸa öncelikle olarak evde ve okulda sorumluluklar verilmeli. Bu sorumlulukları yaptığında ne kadar önemli bir ÅŸey yaptığı birebir, grup içinde vurgulanmalıdır.
• Sınıf ortamında, önce yerinde, sonra ayaÄŸa kalkarak, daha sonra da sınıfın önünde baÅŸarılı olduÄŸu konularda konuÅŸmalar ve sunumlar yaptırılmalıdır.
• Mutlaka baÅŸarı duygusu tattırılmalıdır. ÇocuÄŸa verilen görev ya da ödevlerin çoÄŸu, onun yapabileceÄŸi türden olmalıdır. Böylece, çocuÄŸun baÅŸarı algısı güçlendirilmelidir.
• Bedensel aktiviteler, hobi aktiviteleri, müzik aktiviteleri gibi özel çalışmalara katılması saÄŸlanmalıdır.
• Evde baÅŸarı panosu adı altında çocuÄŸa özel bir pano oluÅŸturulmalıdır. Bu panoya, çocuÄŸun kendi tercih ettiÄŸi tüm ürünler, resimler, yazılar vb. asılmalıdır. Eve gelen misafirlere de bu pano gösterilmelidir.

Uzman  Psikolog  Nilüfer ÖZKAN BUDAK

Çocuk ve Ergen Psikoloğu / Oyun Terapisti

Twitter