Çocukluğun ilk yıllarında çevredeki yetişkinler tarafından beğenilmek ve onlardan onay almak önemliyken, ilerleyen yıllarda otokontrol becerisinin de gelişimi ile birlikte, görev ve sorumlulukları başarmak çocuklar için daha anlamlı ve önemli bir hale gelmekte ve sorumluluk bilinci artarak içselleştirilmektedir.
Sorumluluk sahibi olmak; anne ya da baba istiyor diye okulda başarılı olmak, kendi istemese de zorlandığı için karşı tarafın isteklerini yapmak değildir. Kendi sorumluluklarını yerine getirmek için de ailenin desteğine ve yönlendirmesine ihtiyaçları vardır. İlkokul çağı çocukları, oyun ve ders çalışmayı ödevlerini bitirecek şekilde dengelemekle sorumludur. Bunun için öncelikle evde bazı sorumluluklara sahip olması, onun okuldaki sorumluluklarını da üstlenmesine yardımcı olur.
Aile içinde başlayan sorumluluk gelişimi, çocukların sosyalleşmesi ile birlikte girilen tüm ortamlarda devam etmektedir.
SORUMLULUK SAHİBİ ÇOCUKLAR NASIL OLUR?
ü Otokontrolü gelişmiş,
ü Kendi kararlarını verebilen,
ü Karar alırken ellerindeki kaynakları kullanabilen,
ü Değer yargılarını gözeten,
ü Bağımsız davranabilen,
ü Özgüvenli,
ü Başkalarının haklarını çiğnemeden kendi ihtiyaçlarının karşılayabilen çocuklardır.
BİZ ÇOCUKLARIMIZ İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?
Ø Çocuğunuz için yaşına uygun sorumluluklar listesi hazırlayın ve uygulayın,
Ø Çocuğunuzun seçim yapmasına izin verin,
Ø Çocuğunuz adına düşünmeyin, onun yerine iş yapmayın,
Ø Çocuğunuzun size çok bağımlı olduğunu düşünüyorsanız koruyuculuktan vazgeçin,
Ø Çocuğunuza model olun,
Ø Çocuğunuz verdiğiniz sorumluluğun nasıl yerine getirileceğini bilmiyorsa ona işin nasıl yapılacağını gösterin,
Ø Çocuğunuzun verilen sorumluluğu yerine getirmesi için süre tanıyın,
Ø Sorumluluklarını yerine getirdikçe olumlu pekiştirenlerle motive edin,
Ø İstenen davranış eğer gerçekleşmiyorsa yeniden ufak hatırlatmalar yapın,
Ø Yerine getirmediği sorumlulukların sonuçlarını yaşamasına izin verin.
Uzm. Klinik Psikolog Alev Akal
