Kronik bir ağrı bozukluğu olan Fibromiyalji Sendorumu (FMS), tıbbi olarak açıklanamayan semptomlar grubunda (MUPS) yer alır. Bu hastalığı yaşayan kişiler bedenlerinin belirli bölgelerinde kas ağrıları ve güçsüzlükler yaşamaktadırlar. Örneğin; sırtlarında, enselerinde, boyunlarında, bacaklarında, kollarında, omuzlarında, bel veya kalça kısımlarında vb. gibi.
Amerikan Romatoloji Derneği (ACR) 2010 yılında kas ağrısı ve güçsüzlüklerin yanı sıra bitkinlik, huzursuz barsak sendromu, dinlenmiş uyanmama, depresif semptomlar, kaygı sorunları, enerji kayıpları, bilişsel sorunlar ve somatik belirtileri de ekleyerek yeni tanı kriterleri tanımlamıştır.
FMS hastalığında ortaya çıkan bu sorunlar, kişilerin yaşam kalitelerini olumsuz etkilemekte, iş/okul performanslarını düşürmekte, sosyal ve duygusal problemler yaşamalarına neden olmaktadır.
Amerikan Romatoloji Derneği ACR tarafından yapılan değişiklik ile hastalığın psikolojik yönüne vurgu yapılması ve nedeninin hala bilinmemesi, hastalığın oluşumunda ve gelişiminde travmatik yaşam olaylarının rol oynadığını düşündürmüş ve son dönemde psikoloji ve psikiyatri araştırmacılarının da dikkatini çekerek, konu ile ilgili birçok araştırma yapılmıştır.
Fibromiyalji Sendromunun (FMS) nedenlerine ışık tutmayı amaçlayan yurtiçi ve yurtdışı araştırmaların önemli bir kısmında ihmal ve istismar gibi çocukluk çağı travmalarının; hastalığının başlamasında, gelişmesinde, şiddetlenmesinde önemli bir rolü olduğunu, ciddi bir risk faktörü olduğunu göstermiştir.
Bu değerlendirmeler ile birlikte son yıllarda tedavi modelleri, psikobiyolojik yaklaşım üzerinde şekillenmeye başlamıştır. Bu gelişmeler BDT, hipnoterapi, EMDR Terapi gibi yaklaşımların, FMS hastalarının tedavilerinde kullanılmasını beraberinde getirmiştir.
Kullanılan psikoterapi yaklaşımlarından EMDR Terapisine göre; Fibromiyalji ağrıları bir veya bir seri travma ile başlar ve travma (olumsuz yaşam olayı) olarak değerlendirilen (anı ağları) olaylarla sürdürülür. EMDR Terapi ile yapılan şey ise; FMS hastalarının ağrılarını başlatan ve sürdüren kötü yaşam olaylarını, ağrının sıklık veya şiddetini arttıran uyaranları belirleyerek, standart bir protokol ile çalışmaktır. EMDR Terapi ile çalışılan FMS hastalarının bir kısmında ağrıların şiddet, süre ve sıklığının önemli düzeyde azaldığı, bazı hastalarda ise ortadan kalktığı gözlenmiştir.
EMDR Terapi ve uygulaması ile ilgili merak ettiklerinizi; ‘EMDR Terapi – Acı Anılardan Kurtulmak’ ve 'Geçmiş Travmalarımızı Silebilir miyiz?' başlıklı yazılarımda bulabilirsiniz.
Klinik Psikolog & EMDR Psikoterapisti Harun Yazıcı
